Ryszard Łukowski

Ryszard Łukowski – aktor, absolwent PWST w Krakowie w 1977 roku.
 

Od początku drogi twórczej niezmiennie w zespole Starego Teatru. Debiutował rolą Cypriana w Iwonie księżniczce Burgunda Gombrowicza w reżyserii Krystiana Lupy.
 

Ryszard Łukowski – refleksyjny, skupiony, zdyscyplinowany intelektualnie, oszczędny w środkach wyrazu, autoironiczny, zdystansowany. Uosabia najpiękniej pojętą tradycję „krakowskiej szkoły aktorstwa” – pracy zespołowej, z nadrzędnością celu wspólnego, miłością i szacunkiem wobec misji teatru, pokorą wobec widza. Sprawdził się w bardzo różnorodnym repertuarze u najwybitniejszych reżyserów polskiego teatru. Andrzej Wajda powierzał mu zadania w swoich dziesięciu przedstawieniach: poczynając od wzruszająco krakowskiej, zabawnej postaci rozpoetyzowanego Policjanta w Z biegiem lat, z biegiem dni... wg scen. Olczak-Ronikier, kilku rolach w kolejnych inscenizacjach Szekspirowskiego Hamleta, Kocha w Zbrodni i karze wg Dostojewskiego, Upiora w Weselu Wyspiańskiego, doskonałego w farsowej konwencji Tardiveau w Słomkowym kapeluszu Labiche’a po Koryfeusza Chóru - jednej z najpiękniejszych ról w Antygonie Sofoklesa – „przywódcy i komentatora buntu”, którego niezwykły tembr głosu nadawał rytm i ekspresję Chórowi Tebańczyków w „robotniczych kaskach”. Kolejne spotkania z Krystianem Lupą to role Antinoosa w Powrocie Odysa Wyspiańskiego i specyficznie potraktowanej postaci Cyngi – szpiega, spiskowca, przywódcy sekty – pogubionego, pozornie „miękkiego”, balansującego między formą a głębią bohatera. Tadeusz Bradecki zderzył, w powierzanych mu rolach, kontrast zewnętrznie odbieranej ciepłej powierzchowności aktora z jego wewnętrzną tajemnicą groźnie brzmiącej ironii (Sergiej Michaiłowicz Trietiakow w Uczniach czarnoksiężnika Kleberga, Pinkey we Wzorcu dowodów metafizycznych autorstwa reżysera, Tamburmajor w Woyzecku Büchnera, Bowl w Karierze Artura Ui Brechta. Praca z Rudolfem Ziołą pokazała jego doskonałe wyczucie formy nowocześnie pojętej, klasycznej komedii w barwnej, baśniowej postaci Tezeusza w Śnie nocy letniej Shakespeare’a. Wzruszał - w duecie z Anną Dymną - w kameralnym przedstawieniu Dzwony Mamlina w reżyserii Stanisława Nosowicza - rolą Chmarowa – w której połączył elementy męskiej brutalności z czułością i delikatnością. Udział w symbolicznych przedstawieniach Marka Fiedora - Ojciec Pana Młodego, Stary Dowru w Peer Gynt’cie Ibsena i Komandor w Don Juanie wg scen. reżysera – pokazał otwartość na zmienność i synkretyzm teatralnych form. Ostatnie sezony to spotkanie artysty z teatralną „młodą awangardą”: Gerdmann w Fantomie Villqista w reżyserii Agnieszki Lipiec-Wróblewskiej, Jonathan w Polaroidach Ravenhilla w reżyserii Michała Kotańskiego, Krawaciarz, Sam Regan w kosmicznym świecie Trzech stygmatów Palmera Eldritcha wg Dicka w reżyserii Jana Klaty i Menelaus w przewrotnej interpretacji Odprawy posłów greckich Kochanowskiego Michała Zadary. Na osobną uwagę zasługuje przesycona duchem „nowej psychologii”, szukająca sensu i godności postać Ojca w Ósmym dniu tygodnia wg Hłaski w reżyserii Armina Petrasa.
 

(Elżbieta Bińczycka)