Ksiądz Marek

Autor: Juliusz Słowacki przedstawienia tego autora >

Reżyser: Michał Zadara przedstawienia tego reżysera >

Scenografia: Michał Zadara przedstawienia tego scenografa >

Obsada:

Bojwił (gościnnie): Marcin Stec przedstawienia >

Kosakowski (gościnnie): Dominik Stroka przedstawienia >

Ksiądz Marek (gościnnie): Mariusz Zaniewski przedstawienia >

Starościc (gościnnie): Dominik Nowak przedstawienia >

Jozafat (gościnnie): Łukasz Byczek przedstawienia >

Towarzysz (gościnnie): Piotr Sieklucki przedstawienia >

Kreczetnikow: Edward Linde-Lubaszenko przedstawienia >

Litwin: Marcin Kalisz przedstawienia >

Judyta: Barbara Wysocka przedstawienia >

Rabin: Jacek Romanowski przedstawienia >

Branecki: Juliusz Chrząstowski przedstawienia >

Adiutant: Błażej Peszek przedstawienia >

Towarzysz, Puławski, Litwin: Andrzej Rozmus przedstawienia >

Litwin: Mateusz Janicki przedstawienia >

* rola dublowana

Opis:

Zaliczany do mistycznych dramatów Juliusza Słowackiego Ksiądz Marek osnuty jest wokół autentycznych wydarzeń historycznych. Dotyczy epizodu konfederacji barskiej i postaci jej natchnionego proroka i cudotwórcy księdza Marka Jandołowicza.

To tekst niezwykły, zaskakujący w bezkompromisowym ujęciu sytuacji międzyludzkich, w obnażaniu zachowań zarówno jednostkowych jak i zbiorowych, we wnikliwym badaniu sił, jakie pojawiają się w ludzkiej psychice w obliczu katastrofy czy patriotycznego zrywu.

Ksiądz Marek, choć osadzony w historii i realistycznym konkrecie, z pasją i wrażliwością opisuje przede wszystkim ludzkie doświadczenie. Reżyser podąża tym tropem. Interesują go mechanizmy zachowań międzyludzkich w momentach ekstremalnych, błędne koło upokorzeń i zemsty, ostro pokazane nierozwiązalne polskie problemy, jak choćby kwestia przeklętego trójkąta polsko-żydowsko-rosyjskiego.

Dlaczego Polaków nigdy nie było stać na to, żeby zaakceptować to, że Polska to jest wielość, a nie jedność - pyta reżyser. W spektaklu kontekst historyczny nie ulega prostemu uwspółcześnieniu. Został przekształcony w kalejdoskop kolejnych nieudanych polskich powstań, nie po to jednak, by ukazać jakąś historyczną prawidłowość, ale by zintensyfikować okrutny i jakże dotkliwy obraz ludzkiego piekła.

Sugestywny i plastyczny język Słowackiego oraz aktorskie zaangażowanie i żywiołowość to dodatkowe walory spektaklu. Przedstawienie po raz pierwszy zaprezentowano podczas festiwalu re_wizje/romantyzm.

 

[…] Za największe osiągnięcie Zadary w pracy nad dramatem Słowackiego uznać należy fakt, że młodemu reżyserowi i jeszcze młodszym aktorom ( w większości studentom PWST) udało się zinterpretować poetycki, kunsztowny, malarski język autora tak, że brzmi on zarazem naturalnie i niezwykle, wzniośle i dosadnie, tajemniczo i w pełni zrozumiale. A przede wszystkim – wydaje się jedyną mową możliwą wyrazić ekstremalne stany emocjonalne bohaterów i oddać rozmiary apokalipsy. Twórcom spektaklu udało się niezwykle sugestywnie oddać stan po przekroczeniu wszelkich granic cierpienia, strachu i rozpaczy.[…]
Ogromną siłą spektaklu jest to, że w bolesny i wcale nieprosty sposób rozbija on kompensacyjne mity narodowe.[…]
Dramat romantyczny nie miał charakteru metodycznej, idealnie przeprowadzonej analizy; jego niebezpieczna siła tkwi w czymś zupełnie innym, co bardzo trudno zdefiniować, ale na pewno można odnaleźć i odczuć oglądając „Księdza Marka” Michała Zadary.

Anna R. Burzyńska, Krucjata, Tygodnik Powszechny, Kraków 2005, nr 49.

[…] To przedstawienie mogło być przełomowym. Zadara odważył się otworzyć drzwi do romantycznej dramaturgii przymknięte na początku lat 90. Pokazał, że zwarty w niej duchowy portret Polaków jest nadal żywy.[…]